Grzegorz Ciechowski

---

Życiorys

Wczesne lata

Grzegorz Ciechowski przyszedł na świat 29 sierpnia 1957 roku w Tczewie jako drugie z trojga dzieci w rodzinie Zbigniewa, prezesa Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej, oraz Heleny Omernik. Jego siostry to Aleksandra oraz Małgorzata. W młodości uczęszczał do szkoły podstawowej, a w 1972 roku rozpoczął naukę w I Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Skłodowskiej-Curie, gdzie w 1976 roku zdał maturę.

W czasie nauki intensywnie rozwijał swoje zainteresowania muzyczne oraz literackie. Grzegorz grał na flecie i pianinie, występował w szkolnym chórze oraz w zespołach Nocny Pociąg i Jazz Formation. Dodatkowo pisał wiersze i kolekcjonował płyty muzyczne, a także uprawiał kulturystykę. Podjął studia z zakresu polonistyki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie w trakcie kształcenia wydał swój pierwszy tom wierszy oraz rozpoczął karierę muzyczną.

Kariera

Wkrótce po ukończeniu studiów, w 1979 roku, Grzegorz dołączył do zespołu Res Publica, który prowadził Jan Castor. Szybko stał się liderem grupy, komponując większość jej utworów. Grupa przyjęła nazwę Republika i zaczęła publiczne występy jesienią 1981 roku w Toruniu, a wiosną następnego roku zagrała w Warszawie. Ich muzyka charakteryzowała się wyrazistym brzmieniem oraz oryginalnymi tekstami, a także czarno-białym stylem wizualnym. Republika zdobyła popularność dzięki takim przebojom jak „Kombinat”, „Gadające głowy”, „Sexy Doll”, „Układ sił”, „Telefony” oraz „Biała flaga”.

W 1982 roku nagrał z zespołem album pt. Nowe sytuacje, który ukazał się w marcu 1983. Ciechowski stworzył wszystkie utwory na ten krążek, a w kolejnym roku wydał anglojęzyczną wersję, tytułując ją 1984. W tym samym czasie pojawił się na festiwalu w Roskilde, wykonując utwory zarówno w języku polskim, jak i angielskim. W 1984 roku zespół wydał album pt. Nieustanne tango, na którym znalazły się takie hity jak „Obcy astronom”, „Zróbmy to (teraz)”, „Poranna wiadomość”. Kolejne lata przyniosły dodatkowe utwory, w tym „Ciało”, „Klatka”, „Sam na linie” oraz „Moja krew”.

Ciechowski był jednym z pionierów w polskim przemyśle muzycznym, stosując kontrowersję jako narzędzie promocji swojej twórczości. Zrealizował reportaż radiowy, w którym ukazał siebie jako rockową gwiazdę. W 1986 roku zakończył działalność z Republiką i rozpoczął solową karierę pod pseudonimem Obywatel G.C. W tym samym roku wydał swój pierwszy solowy album, zatytułowany Obywatel G.C., a dwa lata później album Tak! Tak! z hitami „Nie pytaj o Polskę” i „Tak… tak… to ja”. Wasze twórczości stały się bardziej osobiste, a brzmienie zmieniło się na bardziej klawiszowe.

W sierpniu 1988 roku wystąpił na festiwalu w Sopocie, a w 1989 roku skomponował muzykę do filmu Stan strachu. Po powrocie do Republiki w 1990 roku zespół zagrał pierwszy koncert w Opolu, a w 1991 roku wydali album 1991, który był promowany utworem „Lawa”. Ciechowski w tym samym roku wypuścił także solowy album Obywatel świata i napisał muzykę do serialu Schloss Pompon Rouge. W 1993 roku artysta wydał z Republika płytę Siódma pieczęć oraz koncert akustyczny pod nazwą Republika bez prądu.

Od połowy lat 90. Grzegorz starał się ustabilizować swoje życie osobiste i karierę muzyczną, co zaowocowało wydaniem solowej składanki Selekcja oraz tomiku wierszy Wokół niej. Z Republiką pracował nad płytą Republika marzeń. W 1996 roku, pod pseudonimem Grzegorz z Ciechowa, wydał album OjDADAna, nawiązujący do polskiego folkloru, zawierający m.in. utwór „Piejo kury, piejo”. Jako producent płytowy współpracował z wieloma artystami, w tym z Kayah, Kasią Kowalską, Justyną Steczkowską, Marcinem Rozynkiem, Krzysztofem Antkowiakiem oraz Katarzyną Groniec. W 1998 roku z Republika wydał album Masakra, promowany utworami „Mamona”, „Raz na milion lat” oraz „Odchodząc”. Po jego śmierci wydano jedynie wznowienia jego starszych nagrań oraz muzykę do filmu Wiedźmin z 2001 roku.

Prace nad nowym albumem Republiki przerwała niespodziewana śmierć Grzegorza. Po jego odejściu wydano w 2002 roku kilka jego nagrań, w tym „Śmierć na pięć”, na albumie Republika. Zespół zakończył działalność występem „Kombinat”, który miał miejsce 16 marca 2002 roku podczas 23. Przeglądu Piosenki Aktorskiej.

Po śmierci Ciechowskiego wiele archiwalnych nagrań jego oraz zespołu Republika zostało wydanych na płytach. Album z koncertem, który zarejestrowano w 1998 roku w Programie Trzecim, został dołączony do gazety „Rzeczpospolita” 7 listopada 2007. Od tego momentu w Tczewie corocznie odbywają festiwale jego muzyki In memoriam, a Toruń przyznaje nagrodę artystyczną jego imienia. W 2007 roku powstała książka o Obywatelu G.C. pt. „Grzegorz Ciechowski 1957–2001. Wybitny artysta rodem z Tczewa”, stworzona przez jego kolegę z czasów szkolnych, posła Jan Kulas. Publikacja ta ukazała się w 50. rocznicę urodzin artysty. Przez lata Grzegorz mieszkał przy ulicy Wojskowej w warszawskim Zaciszu.

Śmierć i pochówek

Niestety, Grzegorz Ciechowski zmarł nagle 22 grudnia 2001 roku w szpitalu w Warszawie, po tym jak przeszedł pilną operację tętniaka serca. Przed zabiegiem zdążył sporządzić testament. Pogrzeb odbył się 4 stycznia 2002 roku, a urna z jego prochami została złożona na cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze C 17, rząd 5.

Nagrody

Grzegorz Ciechowski zdobył wiele prestiżowych nagród w swojej karierze. W roku 2002 nagrodzono go Orłem za album „Wiedźmin” w kategorii „Najlepsza muzyka”. Ten utwór uzyskał uznanie zarówno wśród krytyków, jak i fanów.

Co roku, podczas koncertu upamiętniającego Grzegorza Ciechowskiego w Akademickim Centrum Kultury i Sztuki „Od Nowa” na toruńskich Bielanach, przyznawana jest specjalna nagroda jego imienia. Jest ona dedykowana młodym, zdolnym muzykom, których kariera dopiero się rozpoczyna.

Pośmiertnie, Prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, co jest wyrazem uznania dla jego wkładu w polską kulturę muzyczną.

Na Międzynarodowym Festiwalu Producentów Muzycznych Soundedit ’09, który odbył się 12 września 2009 roku, Ciechowski otrzymał pośmiertnie nagrodę „Człowiek ze Złotym Uchem”. Statuetkę w imieniu swojego ojca odebrała jego córka, Weronika Ciechowska.

Upamiętnienie

Grzegorz Ciechowski był niezwykle wpływową postacią w polskiej muzyce, a jego dziedzictwo trwa w różnych formach upamiętnienia. W 2004 roku ulica w Łodzi, położona na osiedlu Mikołajew, zyskała jego imię, co znacznie podkreśla jego wpływ na lokalną kulturę.

Kolejnym ważnym krokiem było nazwanie w 2012 roku ulicy w miejscowości Kolonia Brużyca jego imieniem, co świadczy o uznaniu, jakie miał w społeczności.

W 2013 roku w warszawskim Targówku także upamiętniono tego artystę, nadając imię Grzegorza Ciechowskiego skwerowi, co przyczyniło się do jego jeszcze większej obecności w stolicy.

Szerokie uznanie zyskał również zespół Republika, którego dokonania zostały uświetnione przez przyznanie im w Toruniu specjalnej płyty mosiężnej w Piernikowej Alei Gwiazd. Ta inicjatywa miała miejsce na Rynku Staromiejskim, co czyni tę lokalizację wyjątkowym miejscem dla fanów jego muzyki.

W grudniu 2014 roku, Narodowy Bank Polski wyemitował srebrne monety kolekcjonerskie poświęcone Grzegorzowi Ciechowskiemu. Wśród nich znajdowały się monety o tradycyjnej, okrągłej formie, a także moneta w kształcie opakowania płyty CD. Oba te numizmaty ukazały się w serii „Historia Polskiej Muzyki Rozrywkowej,” z nakładem wynoszącym 30 tys. sztuk każda.

W Tczewie, rodzinnym mieście Ciechowskiego, znajduje się parowóz, który został pomalowany w charakterystyczne czarno-białe pasy. Dodatkowo, amfiteatr w tym mieście nosi jego imię od 29 czerwca 2012 roku, co wskazuje na jego trwałe miejsce w sercach mieszkańców.

Od 15 grudnia 2016 roku plac przed Centrum Kulturalno-Kongresowym Jordanki w Toruniu również upamiętnia Grzegorza Ciechowskiego, a jego twórczość żyje w różnych formach sztuki.

Na Ratajach w Poznaniu, jedna z ulic wciąż nieukończonej lokalizacji zyskała jego imię w dniu 26 czerwca 2018 roku, co symbolizuje jego długotrwały wpływ na polską kulturę.

Współczesne odniesienia do Ciechowskiego można znaleźć również w muzyce. Na albumie Białasa, wydanym 3 sierpnia 2020 roku, w utworze „Inwazja” przywołano jego słowa z piosenki „Noc wampira.” To wskazuje, że jego twórczość nadal inspiruje nowe pokolenia artystów.

W grudniu 2020 roku na szczycie budynku Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu powstał mural upamiętniający Ciechowskiego, będący wyrazem uznania dla jego twórczości.

W 2021 roku, jako „Grzegorz C” został przywołany w coverze utworu „Czas Ołowiu” grupy Razem Robimy Dobro, co pokazuje, że jego artystyczne dziedzictwo jest nadal żywe.

Ponadto, piosenki Grzegorza Ciechowskiego zostały wykorzystane przez Teatr Muzyczny w Poznaniu do stworzenia spektaklu „Kombinat,” w reżyserii Wojciecha Kościelniaka, co potwierdza jego wpływ na współczesną kulturę teatralną.

Na zakończenie, warto wspomnieć o płycie Hard Rockets, wydanej 2 listopada 2022 roku, na której znalazł się utwór „Rewolucja,” stanowiący polemikę z piosenką „Tak… Tak… to ja…”. Tekst tego utworu jest pisany z perspektywy świata po drugiej stronie lustra, co znów pokazuje, że Ciechowski nadal inspiruje twórców, nawet lata po swojej śmierci.

Życie prywatne

W latach 70. Grzegorz Ciechowski związał się z Jolantą Muchlińską, jednak ich małżeństwo nie przetrwało próby czasu. Rozstanie nastąpiło z powodu romansu z aktorką oraz reżyserką Małgorzatą Potocką, z którą był związany od końca 1985 roku aż do 1993 roku. Z tego związku urodziła się ich córka, Weronika, która przyszła na świat w 1987 roku.

W 1994 roku Ciechowski ponownie stanął na ślubnym kobiercu, a jego wybranką została Anna Wędrowska. Para doczekała się trzech dzieci: Heleny, która przyszła na świat w 1995 roku, Brunona, rocznik 1996, oraz Józefiny, urodzonej w 2002 roku.

Dyskografia

W przypadku szerszych informacji na temat dyskografii artysty, warto zajrzeć do artykułów o zespole Republika oraz Obywatelu G.C., gdzie można znaleźć szczegółowe dane na ten temat.

Jako Grzegorz z Ciechowa

• 1996: ojDADAna,

Jako on sam

• 1991: Schloss Pompon Rouge (ścieżka dźwiękowa),
• 2001: Wiedźmin (ścieżka dźwiękowa),
• 2004: Kolekcja – 10-płytowa antologia dokumentująca solową działalność artysty.

Inne wydawnictwa

• 2005: Republique – muzyka Grzegorza Ciechowskiego w aranżacji Stefana Sendeckiego wykonywana przez Kwartet Śląski,
• 2007: Grzegorz Ciechowski 1957–2001 Wybitny artysta rodem z Tczewa – książka pod redakcją Jana Kulasa,
• 2010: Ciechowski. Moja krew – największe przeboje Ciechowskiego i Republiki wykonane przez Kasię Kowalską w studiu imienia Agnieszki Osieckiej.

---

Oceń: Grzegorz Ciechowski

---