Siegfried Anger

Nauka i edukacja

Siegfried (Louis Otto) Anger, urodzony 17 października 1837 roku w Tczewie, to postać, która zapisała się w historii jako wpływowy niemiecki teolog oraz nauczyciel. Jego działalność miała istotne znaczenie nie tylko w sferze edukacji, ale również w obszarze archeologii, w szczególności w kontekście Elbląga i Grudziądza.

Anger zmarł 19 listopada 1911 roku w Grudziądzu. Jako prekursor archeologii, jego badania i odkrycia przyczyniły się do rozwoju tej dziedziny w regionie, trwale wpływając na lokalną kulturę oraz historię.

Życiorys

Siegfried Anger był osobą o bardzo interesującym życiorysie. Syn duchownego protestanckiego z Tczewa, uczył się w Gimnazjum Miejskim w Gdańsku. W latach 1859 – 1862 podjął studia z zakresu teologii na uniwersytetach w Halle oraz Królewcu, gdzie w 1862 roku uzyskał tytuł doktora teologii. Jego kariera zawodowa rozpoczęła się w 1863 roku, kiedy to pracował jako nauczyciel pomocniczy, a następnie jako nauczyciel zwyczajny w Gimnazjum Królewskim w Elblągu.

W 1865 roku Anger został starszym nauczycielem, a w 1883 roku, 1 października, awansował na stanowisko dyrektora Gimnazjum Królewskiego w Grudziądzu. Funkcję tę sprawował aż do przejścia na emeryturę, zyskując tytuł tajnego radcy jesienią 1904 roku. Był również jednym z głównych współzałożycieli oraz prezesem Elbląskiego Towarzystwa Starożytności (Elbinger Altertumsgesellschaft – E.A.G.) w latach 1876 – 1883. Dodatkowo, w 1878 roku objął stanowisko kustosza elbląskiego Muzeum Miejskiego.

Po przeprowadzce do Grudziądza, Anger podjął się jeszcze bardziej aktywnej działalności. Został inicjatorem powstania Grudziądzkiego Towarzystwa Starożytności (Graudenzer Altertumsgesellschaft) w 1883 roku oraz Muzeum Miejskiego w tym mieście w roku 1884. Już w początkowym okresie działalności E.A.G., współpracując z Robertem Dorrem, zajął się badaniami archeologicznymi, które rozwinęły się w jego prawdziwą pasję. Był pionierem archeologii zarówno w powiecie elbląskim, jak i później grudziądzkim.

Hiszpa alumni zyskał uznanie w niemieckim środowisku naukowym dzięki badaniom archeologicznym cmentarzyska z okresu wpływów rzymskich na Polu Nowomiejskim (niem. Neustädterfelde), które obecnie jest częścią Elbląga. W artykułach publikowanych w sprawozdaniach Berlińskiego Towarzystwa Antropologicznego (Verhandlungen der Berliner Gesellschaft für Anthropologie, Ethnologie und Urgeschichte) oraz w czasopiśmie Zeitschrift für Ethnologie, Anger dzielił się wynikami swoich odkryć. Warto również wspomnieć, że czasopismo berlińskie redagowane było przez uznanego antropologa Rudolfa Virchowa, z którym Anger utrzymywał korespondencję. Konsultował z nim odkryte artefakty oraz przekazywał materiały antropologiczne do opracowania.

W 1880 roku Anger został wybrany do zarządu Zachodniopruskiego Towarzystwa Historycznego (Westpreußischer Geschichtsverein) z siedzibą w Gdańsku. Wspólnie z innymi wybitnymi postaciami, takimi jak prof. dr Theodor Bail oraz dr Abraham Lissauer, uczestniczył w pracach Komisji ds. Historii Naturalnej i Archeologii utworzonej przy urzędzie Starosty Krajowego Prus Zachodnich.

W czasie swojej pracy w Grudziądzu Anger prowadził badania archeologiczne w cmentarzyskach w Rządzu oraz w Grucznie/Topolnie. Dodatkowo, był pierwszym archeologiem, który podjął się poszukiwań legendarnego Truso w okolicach Elbląga. Oprócz pracy naukowej, podczas pobytu w Grudziądzu, zaistniał również jako dramaturg, a jego sztuki były wystawiane w lokalnych teatrach. Zmarł w Grudziądzu, pozostawiając po sobie znaczący dorobek naukowy oraz kulturalny.

Literatura

Wśród literatury dotyczącej badań archeologicznych na terenach Prus, prace Siegfrieda Angera zajmują istotną pozycję. Jego badania i publikacje przyczyniły się do rozwoju wiedzy na temat kultury materialnej tego regionu. Oto kilka najważniejszych publikacji tego autora:

  • ANGER Siegfried, Das gemischte Gräberfeld auf dem Neustädter Felde bei Elbing, Zeitschrift für Ethnologie, Band 12, 1880, s. 106 – 125 (cz. 1); Weitere Funde vom Neustädter Felde bei Elbing, (cz. 2), tamże, s. 379 – 392,
  • ANGER Siegfried, Das Gräberfeld zu Rondsen im Kreise Graudenz, z fundmapą oraz 23 lichtdrucktafeln, Abhandlungen zur Landeskunde der Provinz Westpreussen, Heft 1, Graudenz 1890 (dostęp online),
  • ANGER Siegfried, Neue Mitteilungen über Truso, Zeitschrift für Ethnologie, Band 14, 1882, s. 100 – 102,
  • ANGER Siegfried, Über die Lage von Truso und über die möglichtkeit, dieselbe wieder aufzufinden, Altpreussische Monatschrift, Band 14, 1877, s. 613 – 622,
  • ANGER Siegfried, Zur Trusofrage. Entgegnung, Altpreussische Monatschrift, Band 15, 1878, s. 693 – 694,
  • ANGER Siegfried, Zur Truso Frage, Altpreussische Monatschrift, Band 16, 1879, s. 126 – 139,
  • BOLDT Albert, Elbinger Geistesleben im neunzehnten Jahrhundert. Ein Beitrag zur Chronik der Stadt Elbing, Mohrungen 1894, s. 10 – 11,
  • NATUNIEWICZ Magdalena, „Nowe znaleziska ze starych wykopalisk”. Zabytki z okresu wpływów rzymskich w zbiorach Muzeum w Elblągu, [w:] Archeologia ziem pruskich. Nieznane zbiory i materiały archiwalne, Ostróda 15-17 października 1998, Olsztyn 1999, s. 115 – 131 (dostęp online),
  • NEUGEBAUER Werner, Das Städtische Museum in Elbing. Ein Rückblick, Westpreussen Jahrbuch, Bd. 29, 1979, s. 84 – 97,
  • PANFIL Rafał, Dzieje badań archeologicznych prowadzonych przez Elbląskie Towarzystwo Starożytności (Elbinger Altertumsgesellschaft) w latach 1874 – 1945, Ebląskie Studia Muzealne, t. 2, 2011, s. 67 – 109 (dostęp online),
  • WAJLER Anita (red.), 120 lat Muzeum w Grudziądzu, Grudziądz 2004, s. 182 – 184.

Publikacje te nie tylko dokumentują archeologiczne odkrycia, ale także przyczyniają się do szerszego zrozumienia kulturowego kontekstu historycznego regionu.

Oceń: Siegfried Anger

★★★★★
Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:11